“Hoe voorkomen we dat onze kinderen de school niet meer aankunnen?”
Ik kon niet anders dan in pen te kruipen toen ik een recent artikel van VRT las over de sterke toename van kinderen die door psychische klachten via Bednet les volgen
Met de recente stijging van kinderen die via Bednet onderwijs volgen door psychische klachten, wordt het duidelijk hoe groot de uitdaging is om hen goed in hun vel te laten zitten op school. Uit cijfers blijkt dat het aantal leerlingen dat thuisonderwijs via Bednet nodig heeft door psychische aandoeningen in de afgelopen vijf jaar verdrievoudigd is (artikel VRT). Als begeleider bij BinnensteBuitenBeentje merk ik deze groeiende behoefte ook in mijn praktijk. Het baart me zorgen, en ik deel graag mijn inzichten over het belang van vroegtijdige signalering en preventie.
Kinderen onder druk – ook al in het basisonderwijs
“Het valt me op hoeveel kinderen al op jonge leeftijd nood hebben aan psychische ondersteuning, De druk om te voldoen aan verwachtingen, zowel op school als daarbuiten, is intens. Ouders zitten vaak met de handen in het haar en zoeken naar steun en oplossingen.” Met mijn achtergrond in de bijzondere jeugdzorg, als orthopedagoog in een ziekenhuisschool en als directeur in een basisschool, heb ik van dichtbij gezien wat de gevolgen kunnen zijn van deze druk.
Bednet en huisonderwijs: moedige oplossingen, maar niet voor iedereen mogelijk
Ik waardeer initiatieven zoals Bednet, waarmee kinderen ondanks fysieke of psychische problemen toch verbonden kunnen blijven met hun klas. “Bednet is een prachtig initiatief, vooral voor kinderen in het basisonderwijs, wanneer er weinig andere alternatieven zijn,” zeg ik. “Soms blijkt dit echter niet voldoende en kiezen ouders voor huisonderwijs. Het is moedig om je leven om te gooien in het belang van je kind.”
Toch zie ik dat, hoewel deze initiatieven helpen, ze niet altijd afdoende zijn voor elk kind. “Niet elk kind komt in aanmerking voor Bednet, en niet alle ouders kunnen zomaar hun leven aanpassen om thuisonderwijs te geven. Soms is er iets anders nodig: een vroegtijdige signalering en ondersteuning, zodat het probleem niet te groot wordt,”
Preventie als sleutel tot verandering
Zelf heb ik aan den lijve ondervonden hoe zwaar het kan zijn wanneer een kind vastloopt op school. “Ik heb een zoon die ontzettend veel spanning ervaarde rond school. Samen met de school moesten we ingrijpen om hem niet af te laten glijden in een burn-out of depressie. Met intensieve gesprekken en het zoeken naar de kern van het probleem konden we een oplossing vinden.” Scholen doen vaak hun uiterste best, maar door beperkte middelen kunnen zij soms niet de ondersteuning bieden die kinderen nodig hebben. “Het vraagt om een gerichte aanpak, waarin we de specifieke noden van het kind helder en haalbaar formuleren.”
“Daarom heb ik BinnensteBuitenBeentje opgericht: om ouders en kinderen al vroeg te ondersteunen, zodat ingrijpende maatregelen hopelijk minder vaak nodig zijn, door signalen vroegtijdig te herkennen en samen met het kind en de ouders te werken, kunnen we hopelijk voorkomen dat kinderen in zulke lastige situaties terechtkomen.”
Schoolangst – een groeiend probleem
Onderzoek van Hogeschool Gent laat zien dat 1 op de 20 jongeren kampt met een vorm van schoolangst, waarbij ze wel naar school willen, maar niet kunnen. Dit probleem beperkt zich niet tot de oudere jeugd; ook bij jongere kinderen in het basisonderwijs zie ik dit steeds vaker. “Dit aantal is ook bij jonge kinderen zeker niet overdreven. Hoe eerder we signalen herkennen dat een kind zich niet goed voelt, hoe beter we kunnen voorkomen dat ze afhaken.”
Een vraag om rust, tijd en aandacht
Om schoolmoeheid en uiteindelijk uitval te voorkomen, pleit ik voor meer tijd en rust. “Een kind dat zich niet goed voelt, heeft ruimte nodig om zich veilig te voelen en te herstellen. Dat vraagt vaak om een andere aanpak dan wat het schooljaar toelaat.” Bij BinnensteBuitenBeentje richt ik me daarom op het ondersteunen van ouders en kinderen, zodat zij samen kunnen ontdekken wat het kind nodig heeft om zich weer beter te voelen en, hopelijk, zonder veel onderbreking het schooltraject te vervolgen.
Tips voor ouders die met deze problematiek te maken hebben
Hier zijn enkele tips voor ouders die vermoeden dat hun kind het moeilijk heeft op school:
- Ga in gesprek met de school: Praat open met de leerkrachten en zorgverleners op school. Leg uit wat je ziet en hoort bij je kind, en vraag wat zij op school opmerken. Een goede samenwerking kan veel problemen verlichten.
- Luister naar de behoeften van je kind: Kinderen kunnen vaak niet precies verwoorden wat hen dwarszit, maar luisteren zonder oordeel kan veel inzicht geven. Laat hen op hun eigen manier vertellen wat ze voelen en waar ze moeite mee hebben.
- Bouw rustmomenten in: Een kind dat spanning ervaart, heeft rustmomenten nodig om bij te komen. Dit kan thuis zijn, na schooltijd, maar ook tijdens de schooldag door bijvoorbeeld een rustige plek op school te zoeken.
- Stel realistische verwachtingen: Probeer je kind niet te overladen met verwachtingen. Bespreek wat belangrijk is en geef complimenten voor elke stap vooruit, hoe klein ook.
- Zoek professionele ondersteuning indien nodig: Als je merkt dat je kind echt worstelt, aarzel dan niet om hulp te zoeken bij een professional. Vroegtijdige begeleiding kan schoolangst verminderen en een burn-out of depressie helpen voorkomen.
Ik ben ervan overtuigd dat, door vroeg in te grijpen en een kind niet aan zijn lot over te laten, we samen schooluitval en het sociale isolement van jonge kinderen kunnen verminderen
Ik ben dankbaar dat deze brief werd opgepikt door MaisonSlash
